Hindistan’ın Türk Elmalarına Gümrük Resti: Tarım Ticaretinde Yükselen Gerilim ve Türkiye İçin Anlamı

Demir Altan
22 May
3 dakikada okunur

KONU BAŞLIKLARI

Elmanın Üzerindeki Gölge – Ticarette Sessiz Savaş
Haberin Arka Planı: Himachal Pradeş ve Vergi Talebinin Kökleri
Türkiye-Hindistan Tarım Ticareti: Sayılar, Gerçekler, Eğilimler
Hindistan’ın Gümrük Politikası: Korumacılıktan Politik Mesaja
Türk Elması İhracatında Hindistan’ın Yeri ve Etkileri
Gümrük Vergisi Artışı Ne Anlama Geliyor? (Sektörel Etkiler)
Türk Tarım Üreticileri ve İhracatçıları Ne Diyor?
Alternatif Pazarlar ve Yeni Yol Haritaları
Türkiye’nin Diplomatik Cevap Seçenekleri
Uluslararası Ticarette Meyve Üzerinden Verilen Mesajlar
Gelecek Öngörüleri: Elmalar, Gümrükler ve Rekabet
Ekonomik Soğuk Savaş mı Başlıyor?

1.Elmanın Üzerindeki Gölge – Ticarette Sessiz Savaş

Uluslararası ticaret dünyasında zaman zaman gündeme gelen gerilimler, yalnızca çelik, petrol veya yüksek teknoloji alanlarıyla sınırlı değildir. Tarım ürünleri, özellikle de sembolik değeri olan ürünler, zaman zaman ekonomik ve siyasi mesajların taşıyıcısı haline gelir. Mayıs 2025’te Hindistan’dan gelen bir açıklama, bu mesajlardan birinin yeni taşıyıcısının Türk elması olduğunu gösterdi. Himachal Pradeş Başbakanı'nın Türkiye'den ithal edilen elmalara %100 gümrük vergisi uygulanması yönündeki çağrısı, iki ülke arasındaki ticari dengeleri yeniden sorgulatmaya başladı.

2. HABERİN ARKA PLANI: HIMACHAL PRADEŞ VE VERGİ TALEBİNİN KÖKLERİ

Hindistan’ın kuzeyinde yer alan Himachal Pradeş, ülkenin en önemli elma üretim merkezlerinden biri. Yılda milyonlarca ton elma üreten bu bölge, yerel üreticilerin pazar payını koruma konusunda oldukça hassas. Yerel hükümet, özellikle dışarıdan gelen kaliteli ve fiyat avantajlı ürünleri kendi çiftçilerine karşı bir tehdit olarak görüyor. Himachal Pradeş Başbakanı’nın çağrısı, ekonomik korumacılıktan çok, yerel politik baskıların sonucu olarak değerlendiriliyor. Ancak bu çağrı, Hindistan hükümeti tarafından ulusal düzeye taşındığında, sadece bir bölgesel söylem olmaktan çıkıp ciddi bir dış ticaret hamlesi haline gelebilir.

3. TÜRKİYE-HİNDİSTAN TARIM TİCARETİ: SAYILAR, GERÇEKLER, EĞİLİMLER

Türkiye ile Hindistan arasındaki toplam dış ticaret hacmi 2024 yılında 12 milyar dolara yaklaştı. Bu hacmin içinde tarım ürünlerinin payı yaklaşık %7 civarında. Elma, nar, kiraz, fındık gibi ürünler Türkiye’nin Hindistan’a tarım ihracatında öne çıkıyor. 2023’te Türkiye’den Hindistan’a yaklaşık 28 milyon dolarlık elma ihracatı yapıldı. Bu rakam küçük görünebilir ancak Hint pazarına girmenin zorluğu göz önüne alındığında oldukça kritik bir başarı.

4. HİNDİSTAN’IN GÜMRÜK POLİTİKASI: KORUMACILIKTAN POLİTİK MESAJA

Hindistan’ın uyguladığı gümrük vergisi politikaları, özellikle Çin ve Türkiye gibi üretim avantajı olan ülkeler karşısında korumacılık esasına dayalı. Ancak burada sadece ekonomik kaygılar değil, stratejik hedefler de söz konusu. Hindistan, son yıllarda “Atmanirbhar Bharat” (Kendi Kendine Yeten Hindistan) politikası doğrultusunda ithalatı kısmaya çalışıyor. Bu bağlamda Türk elmalarına yönelik olası vergi artışı, yalnızca çiftçileri koruma hamlesi değil, Türkiye’ye dolaylı bir politik mesaj olarak da okunabilir.

5. TÜRK ELMASI İHRACATINDA HİNDİSTAN’IN YERİ VE ETKİLERİ

Her ne kadar Avrupa Birliği ülkeleri ve Rusya, Türkiye’nin elma ihracatında başı çekse de Hindistan gibi büyüyen Asya pazarlarının stratejik önemi artıyor. Hindistan, genç ve kalabalık nüfusu sayesinde tüketimi artırırken, Türk elmalarının bu pazarda konum kazanması yerli üreticiler için yeni bir umut kaynağıydı. Olası bir vergi artışı, bu umutları gölgede bırakabilir.

6. GÜMRÜK VERGİSİ ARTIŞI NE ANLAMA GELİYOR? (SEKTÖREL ETKİLER)

Vergi artışının doğrudan etkisi, ihracatın azalması ve ürünlerin rekabet gücünü kaybetmesi olacaktır. Ancak zincirleme etkiler çok daha derindir:

Soğuk zincir lojistik şirketleri zarar görebilir.
Ambalaj ve etiketleme şirketleri sipariş kaybedebilir.
Üretici firmalar Hindistan’a özel planladıkları yatırımları durdurabilir.
Tohum, gübre, ilaç gibi girdi sağlayıcılar dolaylı etkilere maruz kalabilir.

7. TÜRK TARIM ÜRETİCİLERİ VE İHRACATÇILARI NE DİYOR?

Niğde, Isparta, Karaman gibi elma üretim merkezlerinde faaliyet gösteren ihracatçılar bu gelişmeden endişeli. Bazıları, Hint pazarının kaybedilmesinin diğer Asya ülkelerinde de negatif algı yaratabileceğini düşünüyor. Bazı üreticiler ise devletin bu tür siyasi mesajlara karşı daha proaktif diplomatik girişimlerde bulunması gerektiğini savunuyor.

8. ALTERNATİF PAZARLAR VE YENİ YOL HARİTALARI

Hindistan yerine alternatif olarak değerlendirilebilecek pazarlar şunlar:

Endonezya: Düşük ithalat vergileri ve büyüyen tüketici pazarı.
Bangladeş: Ulaşım kolaylığı ve ürün kalitesi açısından açık bir pazar.
Afrika’nın Batı Ülkeleri: Türk mallarına duyulan güven artıyor.
Orta Doğu: Hali hazırda yüksek talep var; kapasite artırımı planlanabilir.

9. TÜRKİYE’NİN DİPLOMATİK CEVAP SEÇENEKLERİ NELER OLMALIDIR (Süreç adına şahsi fikrim)

Ticaret Bakanlığı aracılığıyla karşılıklı görüşmeler başlatmak
DTÖ nezdinde itiraz mekanizmalarını değerlendirmek
Hindistan'dan ithal edilen pamuk ve tekstil ürünlerine misilleme vergileri koymak
Tarım dışı sektörlerde pozitif ayrımcılık uygulamayı kesmek

10. ULUSLARARASI TİCARETTE MEYVE ÜZERİNDEN VERİLEN MESAJLAR

Meyveler, tarih boyunca yalnızca besin değil, aynı zamanda diplomasi aracı olmuştur. Çin’in Tayvan’a karşı ananas ithalatını durdurması, Rusya’nın Avrupa’dan gelen sebzelere ambargo koyması gibi örnekler, gıda ürünlerinin politik bir araç olarak nasıl kullanıldığını gösteriyor. Türk elması da bu listeye dahil olmuş durumda.

11. GELECEK ÖNGÖRÜLERİ: ELMALAR, GÜMRÜKLER VE REKABET

Kısa vadede: İhracatçılar zarar yazabilir, yeni pazar arayışları hızlanır.
Orta vadede: Hindistan’ın kararı, diğer ülkelerde de korumacılığı tetikleyebilir.
Uzun vadede: Türkiye, tarım ürünlerinde ihracat odaklı üretim modelini gözden geçirebilir.

12.EKONOMİK SOĞUK SAVAŞ MI BAŞLIYOR?

Hindistan’ın attığı bu adım, küçük bir ticaret başlığı gibi görünebilir. Ancak arkasında çok daha büyük mesajlar olabilir: Yerli üreticiyi koruma kisvesi altında dış ticarete ayar verme, küresel rekabete meydan okuma ve dış politikada söz sahibi olma isteği. Türkiye’nin bu hamleye vereceği yanıt, sadece elmaların değil, çok daha büyük bir ticaret sisteminin kaderini etkileyebilir.